راهنمای خرید فرش دستباف ایرانی

فرش دستباف ایرانی یکی از ارزشمندترین و اصیل‌ترین صنایع دستی کشورمان است که شهرتی جهانی دارد. این فرش‌ها به دلیل کیفیت بالا، طرح‌های زیبا، تنوع رنگ و دوام زیاد، محبوبیت ویژه‌ای دارند. از آنجا که خرید فرش دستباف یک سرمایه‌گذاری مهم محسوب می‌شود، لازم است هنگام انتخاب آن دقت و آگاهی کافی داشته باشید. در این مقاله از شهر فرش اصفهان همراه ما باشید تا نکات مهمی را برای خرید یک فرش دستباف باکیفیت و اصیل بررسی کنیم.

بررسی جنس فرش دستباف ایرانی

فرش‌های دستباف ایرانی معمولاً از پشم، ابریشم و پنبه بافته می‌شوند:

• فرش‌های پشمی لطافت و نرمی خاصی دارند و معمولاً از پشم مرغوب گوسفندان مناطق کوهستانی تهیه می‌شوند.
• نخ‌های ابریشمی در فرش‌های ظریف و لوکس به کار می‌روند و درخشش و زیبایی خاص خود را دارند.
• نخ پنبه‌ای معمولاً در تار و پود فرش‌های شهری‌باف استفاده می‌شود و استحکام آن را افزایش می‌دهد.

فرش‌هایی که از پشم و ابریشم طبیعی بافته شده‌اند، نسبت به نمونه‌های دارای الیاف مصنوعی، کیفیت و دوام بالاتری دارند. شهرهای قم، تبریز، اصفهان، نائین، کاشان، بیرجند و مشهد از مراکز مهم تولید فرش‌های ابریشمی در ایران هستند.

سبک‌های محلی فرش دستباف ایرانی

فرش‌های دستباف ایرانی، هرکدام نمایانگر فرهنگ، تاریخ و هنر مردم منطقه خود هستند. این فرش‌ها به تناسب محل بافت، در سبک‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که هر یک ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی دارند.

فرش‌های شهری‌باف

این فرش‌ها عمدتاً در شهرهایی همچون تبریز، اصفهان، نائین و کرمان بافته می‌شوند و به‌خاطر گره‌های ریز و متراکم، طراحی‌های دقیق و طرح‌های پیچیده مثل شاه‌عباسی و اسلیمی شناخته می‌شوند. رنگ‌بندی این فرش‌ها معمولاً متعادل است و مواد اولیه آن‌ها اغلب از پشم مرغوب و ابریشم است.

فرش‌های روستایی‌باف

فرش‌های روستایی ویژگی‌هایی چون طرح‌های ساده‌تر و رنگ‌های زنده و طبیعی دارند. این فرش‌ها بیشتر در مناطقی مانند همدان، بختیاری و ملایر بافته می‌شوند و نقوش آن‌ها الهام‌گرفته از طبیعت و زندگی روزمره است.

فرش‌های عشایری‌باف

فرش عشایری مانند قالی‌های قشقایی، بختیاری و ترکمن دارای نقوش هندسی و رنگ‌های گرم و پرانرژی هستند. این فرش‌ها معمولاً از پشم طبیعی بافته شده و طراحی آن‌ها بدون استفاده از نقشه‌های دقیق صورت می‌گیرد.

فرش های ترکمن موجود در شهر فرش اصفهان

فرش‌های تمام‌ابریشم

فرش‌های ابریشمی که عمدتاً در شهرهایی همچون قم، تبریز و اصفهان بافته می‌شوند، از ابریشم خالص یا ترکیب پشم و ابریشم ساخته شده و به دلیل لطافت، درخشندگی و تراکم گره بالا از ارزش بالایی برخوردارند.

فرش‌های معروف بر اساس منطقه تولید

• خرید فرش دستباف اصفهان : این فرش‌ها دارای طرح‌های متقارن و نقش‌های الهام‌گرفته از معماری سنتی ایرانی هستند.
• خرید فرش دستباف کاشان : فرش‌های کاشان از پرطرفدارترین نمونه‌های فرش ایرانی بوده و به دلیل تراکم بالا و طرح‌های گلدار شناخته می‌شوند.
• خرید فرش دستباف اردکان : این فرش‌ها به کیفیت و دوام بالا شهرت دارند و معمولاً دارای طرح‌های ریزبافت و رنگ‌های گرم هستند.
• خرید فرش دستباف افغان : این فرش‌ها به دلیل سبک خاص بافت و رنگ‌های طبیعی خود محبوبیت زیادی دارند و معمولاً از پشم دست‌ریس بافته می‌شوند.

6 نکته طلایی در تشخیص اصالت و کیفیت فرش دستباف

برای تشخیص اصالت و کیفیت فرش دستباف، چند نکته کلیدی وجود دارد که می‌توانند به شما کمک کنند:

1. نظرات کارشناسان و نشانه‌های معتبر: فرش‌های دستباف معمولاً دارای مهر یا گواهی اصالت کارگاه‌های شناخته‌شده هستند. این مهر معمولاً در پشت فرش یا در گوشه‌ای از آن قرار دارد.
2. رنگ و نخ‌ها: رنگ‌های طبیعی و الیاف طبیعی مانند پشم یا ابریشم به شما کمک می‌کنند که فرش دستباف را از فرش‌های ماشینی تشخیص دهید. فرش‌های دستباف معمولاً با رنگ‌های گیاهی و طبیعی بافته می‌شوند که به مرور زمان تغییر رنگ می‌دهند و جلوه‌ای خاص پیدا می‌کنند.
3. طرح و بافت: در فرش‌های دستباف، بافت‌ها معمولاً یکنواخت و دقیق نیستند، چون هر گره دست‌ساز است و ممکن است تفاوت‌هایی در فواصل گره‌ها وجود داشته باشد. در حالی که فرش‌های ماشینی معمولاً بافت‌های کاملاً یکنواخت دارند.
4. زیر فرش: پشت فرش‌های دستباف معمولاً به صورت صاف و بدون گره‌های اضافی است. برعکس، فرش‌های ماشینی اغلب دارای برچسب‌ها یا طرح‌هایی در پشت هستند.
5. وزن و ضخامت: فرش‌های دستباف معمولاً سنگین‌تر و ضخیم‌تر از فرش‌های ماشینی هستند به دلیل استفاده از الیاف طبیعی و تعداد گره‌های بیشتر.
6. بو و احساس لمس: فرش دستباف معمولاً بوی طبیعی الیاف آن (مانند پشم) را دارد و هنگام لمس، احساس نرم و لطیف‌تری به شما منتقل می‌شود.
   

فرش را از وسط تا کنید و لبه‌های آن را روی هم قرار دهید. اگر لبه‌ها دقیقاً روی هم بیفتند، نشان‌دهنده بافت منظم و کیفیت بالای کار است. اما اگر یکی از طرفین کمی بلندتر یا کوتاه‌تر باشد، این یعنی فرش نامتقارن بافته شده که ممکن است در آینده باعث مشکل در چیدمان شود.

راهنمای خرید براساس طرح

فرش مدرن

فرش کلاسیک

فرش کودک

فرش آشپزخانه

تابلو فرش

تصور کنید که به یک فروشگاه فرش رفته اید و قصد خرید دارید به‌سرعت تشخیص دهید که آیا فرش دستباف است یا ماشینی. ابتدا دست خود را بر سطح فرش بکشید؛ اگر احساس نرمی و لطافت منحصر به‌فردی داشتید، می‌توانید با اطمینان بگویید که این فرش از دست هنرمندی ماهر به‌دقت بافته شده است. سپس، به پشت فرش نگاه کنید؛ گره‌ها باید نامنظم و متفاوت از هم باشند، چرا که در هر گره‌ی دستباف، روح هنرمند و دقت او نمایان است. اگر رنگ‌ها طبیعی و کمی تغییرات در نور مشاهده کردید، به‌احتمال زیاد با فرش دستباف روبرو هستید، زیرا رنگ‌های طبیعی از گذر زمان به زیبایی تغییر می‌کنند. در ادامه، به ضخامت فرش توجه کنید؛ فرش‌های دستباف معمولاً سنگین‌تر و ضخیم‌تر از فرش‌های ماشینی هستند. حالا، اگر هنوز شک دارید، یک نفس عمیق بکشید و فرش را بو کنید! فرش‌های دستباف بوی خاصی از الیاف طبیعی مانند پشم دارند که در فرش‌های ماشینی به ندرت دیده می‌شود. در نهایت، اگر بعد از همه این تشخیص‌ها، همچنان تردید داشتید، فقط به فروشنده نگاه کنید و بگویید: «این فرش دستباف است یا ماشینی؟» سپس اگر فروشنده لبخند زد، می‌دانید که او هم دقیقاً نمی‌داند.